Read in English: Link
*товарищ: Đồng chí trong tiếng Nga.
Nếu bạn đã là khách quen của những địa điểm biểu diễn âm nhạc xung quanh những con phố tại Hồ Tây (Hà Nội), thì chắc hẳn bạn sẽ không còn xa lạ gì với hình ảnh những người bạn nước ngoài, buổi sáng có thể là một giáo viên tiếng Anh, hay một nhân viên công sở, nhưng ban đêm lại trở nên cuồng loạn cùng âm nhạc. Từ lâu, những ban nhạc tập hợp bởi những người nước ngoài sinh sống và làm việc tại Việt Nam dần trở thành một phần không thể thiếu trong cộng đồng âm nhạc đa dạng và tự do tại Hà Nội mà và các thành phố lớn khác như TP.HCM, hay Đà Nẵng.
Nhân vật trò chuyện cùng Whammy News tuần này là một người bạn nước ngoài vô cùng đặc biệt, hay thậm chí còn có thể gọi anh ấy là товарищ (“Đồng chí” – trong tiếng Nga) của cộng đồng Metal tại Việt Nam. Bởi lẽ anh ấy đã gắn bó cùng cộng đồng từ những ngày đầu tiên với vai trò một khán giả nhiệt thành của những ban nhạc kì cựu như “Giao Chỉ” hay “Gỗ Lim”, rồi dần trở thành một người đồng chí thân thiết của các ban nhạc underground khắp trong Nam, ngoài Bắc.
Đó chính là Sergey Bochenkov, anh chàng đến từ đất nước Nga, hiện đang là tay trống cho những ban nhạc như CÚT LỘN hay KAALI, đồng thời là một “promoter” có tiếng trong cộng đồng nhạc “nặng” trong nước. Sergey vốn là một kĩ sư công nghệ, đến với Việt Nam vì mục đích công việc, nhưng chẳng biết từ khi nào, anh đã đem lòng yêu mến và mong muốn gắn bó mảnh đất này. Có lẽ chính nhờ có âm nhạc, đã giúp anh tìm thấy những người bạn tâm đầu ý hợp, hay đặc biệt hơn cả là tìm thấy người bạn đời của mình tại Việt Nam. Khi dịch bệnh Covid-19 bất ngờ ập đến, không như phần lớn những người nước ngoài chọn lựa phương án trở về nước để ở bên gia đình trong tình hình dịch bệnh phức tạp, Sergey quyết định ở lại Việt Nam, bởi anh đã có một gia đình nhỏ tại nơi đây và có công việc ổn định tại một tập đoàn công nghệ lớn trong nước.
Hãy cùng Whammy News dành thời gian trò chuyện cùng Sergey Bochenkov, để lắng nghe chia sẻ của người bạn Nga này về những ngày đầu đặt chân đến Việt Nam và những thăng trầm qua năm tháng mà anh đã gắn bó cùng cộng đồng Metal trong nước trong suốt gần 10 năm qua.
Anh có thể giới thiệu một vài lời về bản thân mình với khán giả của Whammy News?
Xin chào mọi người! Tôi là một chàng trai người Nga, đến Việt Nam với tư cách là một kỹ sư công nghệ làm việc cho một dự án trong nước và rồi đem lòng yêu mến Việt Nam, đến nay đã gần 10 năm. Hiện tại tôi cũng đã kết hôn cùng một người Việt, có một tổ ấm nhỏ của mình tại nơi đây.
Anh đã đến Việt Nam từ khi nào và có lý do đặc biệt nào khiến anh lựa chọn Việt Nam làm điểm đến của mình?
Tôi đến vào tháng 5 năm 2012 và vốn hoàn toàn không có kế hoạch trước! Khi còn ở Nga, tôi làm kỹ sư phần mềm cho các công ty và hầu hết bạn bè của tôi nếu ra nước ngoài, đều chọn một điểm đến ở Châu Âu hoặc Hoa Kỳ, nhưng những nơi này không khiến tôi hứng thú lắm. Vì vậy, khi một đồng nghiệp của tôi nói với tôi rằng có một dự án thú vị ở Việt Nam và họ đang tìm kiếm những kỹ sư có kinh nghiệm tương tự như tôi, tôi vô cùng bất ngờ: “Oh shiet! Không ai trong số bạn bè của tôi từng đến đó cả! Nghe thật tuyệt! Nghe có vẻ sẽ rất tuyệt!” Đó là cách tôi đóng gói đồ đạc của mình và đáp chuyến bay đến Hà Nội vào ngày 5 tháng 5 năm 2012!
Trước khi đến Việt Nam anh có nghĩ rằng mình sẽ tiếp tục đam mê âm nhạc tại vùng đất mới này không?
Vâng, tôi đã có chuyến đi đầu tiên đến Châu Á vào đầu năm đó cùng với người bạn thân của mình và chúng tôi đã chọn Nepal làm điểm đến. Chúng tôi đã thực hiện một chuyến leo núi dài đến tận 3 tuần và tâm trí của tôi bị choáng ngợp bởi vẻ đẹp của phong cảnh và cũng bởi cuộc sống ở đó khác biệt như thế nào so với quê hương của tôi. Tôi cũng biết một vài ban nhạc từ Nepal trước khi đến đó vì scene nhạc punk đã tồn tại ở Nepal từ những năm 90, tôi đã đọc các cuộc phỏng vấn một số ban nhạc Nepal trong các fanzines của Liên Xô cũ ở địa phương, chủ yếu là Rai Ko Ris, nhưng tiếc là tôi không có cách nào để liên hệ với họ trước hoặc trong chuyến đi của chúng tôi.
Nhưng chuyến đi đó đã bắt đầu trong tôi sự hứng thú tìm hiểu xem nền âm nhạc underground ở Châu Á là như thế nào!
Tôi đã nghiên cứu và tìm thấy “Giao Chỉ” từ Sài Gòn, “Gỗ Lim” từ Hà Nội và “Bloody Chunks Records” do Trung Loki điều hành. Tôi luôn là một fan cuồng của post-punk, vì vậy tôi yêu Giao Chỉ ngay lập tức và tôi cũng bị cuốn theo những video của Gỗ Lim biểu diễn! Nó không hẳn là nhạc punk, nhưng nó có sự rung cảm nổi loạn mà tôi không thể cưỡng lại được, thậm chí hồi đó tôi còn không hiểu một tí gì lời bài hát. Hãng thu âm của Trung cũng rất thú vị, tôi rất ngạc nhiên khi thấy một người có nhiều hoài bão và sức hút đằng sau đó, mặc dù hồi đó tôi không phải là fan cuồng của metal.
Khi mới đến Việt Nam anh có gặp khó khăn gì trong việc tìm kiếm những người bạn có cùng chung dòng nhạc với mình hay không?
Có chứ! Tôi nhớ rằng bằng cách nào đó tôi biết được có show diễn của Gỗ Lim tại CAMA vào tháng 10/2012. Tôi đã đi xe buýt đến nơi (hồi đó tôi thậm chí còn không có xe máy LOL) và tôi không thể tìm thấy địa điểm! Bạn có thể tin được không? Tôi đi tới đi lui trên phố Mai Hắc Đế để tìm kiếm một bảng chỉ dẫn hay gì đó, nhưng tôi không thể nhìn thấy nơi đó mặc dù tôi đã tìm thấy nó dễ dàng vào lần sau, khi đi nghe một buổi biểu diễn khác. Và đó là chương trình cuối cùng của Gỗ Lim, ít nhất là theo những gì tôi biết.
Tôi nghĩ người đầu tiên tôi có cơ hội làm việc cùng là Hưng từ Onion Cellar Collective. Họ lúc đó đang thực hiện một buổi biểu diễn cho THE OBSERVATORY từ Singapore và MOE từ Na Uy và yêu cầu trên trang của họ giúp quản lý các nhạc sĩ. Quán cà phê của họ ở ngay đường Đội Cấn phố nhà tôi, nên tôi bước vào và nói rằng họ có thể ở lại chỗ của tôi nếu muốn. Không nhớ liệu họ có ở lại hay không, nhưng kể từ đó chúng tôi đã thực hiện một số hợp đồng biểu diễn cùng với Onion Cellar và đó là cách tôi gặp nhiều người hơn trong cộng đồng.
Tôi nghĩ, buổi biểu diễn đầu tiên chúng tôi làm cùng với Onion Cellar là chương trình COCC + Proportions + Mimetals và đó cũng là buổi biểu diễn đầu tay cho Proportions. Ông ơi, tôi yêu ban nhạc đó! Đó là loại emo mà nhiều người bạn của tôi đã chơi lại ở Nga vào đầu những năm 2000 và họ chơi rất tuyệt! Chắc chắn là một sự phung phí nếu như họ không chơi nữa! Tôi thậm chí còn tặng CD của họ cho giọng ca của ban nhạc emo đầu tiên của Nga và anh ấy nói rằng anh ấy rất thích nó.
Đến thời điểm hiện tại, anh thấy cộng đồng âm nhạc tại Việt Nam đã có thay đổi gì so với thời điểm anh mới đến Việt Nam?
Cộng đồng này chắc chắn đã phát triển rất nhiều từ các show “thi thoảng mới có” cho đến việc gần như ngày nào cũng có show (đặc biệt là trước thời điểm COVID). May mắn là những người làm truyền thông đã đạt đến “level” mà họ có thể tự mình tổ chức các buổi biểu diễn cho các tên tuổi quốc tế lớn mà không cần một khoản tài trợ khổng lồ. Các show nhỏ hơn cũng đang có lượng khán giả ổn định và âm nhạc cũng càng ngày đa dạng hơn. Không thể phủ nhận sự thật rằng các ban nhạc từng phải hoàn toàn tự làm mọi thứ và “thi thoảng mới có” show tại HRC giờ đây đã nổi tiếng khắp cả nước. Âm nhạc của họ còn được phát ở mọi quán cà phê nhỏ xung quanh khu phố của các bạn!
Anh có thể chia sẻ một điều anh thích và một điều anh không thích khi chơi nhạc ở Việt Nam?
Điều tuyệt vời là đó là một thị trường đang rất phát triển, vì vậy chỉ cần đầu tư ít hoặc không cần đầu tư, bạn có thể tiếp cận khán giả của mình. Và với Internet có sẵn, cũng không có quá nhiều sự cạnh tranh, các nhạc sĩ trẻ và tài năng có thể dễ dàng tìm thấy con đường đến với thành công tại Việt Nam.
Điều mà tôi không thích là chất lượng của các địa điểm, tất nhiên. Điều đó chắc sẽ được cải thiện sau này khi các chủ venue có nhiều tiền hơn, vì việc điều hành địa điểm là một công việc thiên về kinh doanh hơn là nghệ thuật.
Công việc chính của anh là một lập trình viên công nghệ, có vẻ không liên quan gì đến đam mê âm nhạc thì phải? Liệu có sự bổ trợ gì giữa nghề tay trái và nghề tay phải của anh?
Không, không nhiều. Quay lại khi tôi còn là sinh viên, tôi đã giúp một số ban nhạc về trang web của họ, nhưng tôi cũng không còn giữ liên lạc với họ.
Quay về với dòng nhạc anh đang theo đuổi nhé, điều gì đã dẫn anh đến với Rock Metal?
Hồi còn học ở trường nhạc, tôi hầu như chỉ nghe nhạc cổ điển, nhưng tôi có một người bạn cùng phố, anh ta có một gara có dịch vụ sửa chữa xe máy. Và mỗi khi tôi đến chỗ anh ấy, anh ấy luôn trong tình trạng đang “max volume” một album punk từ bộ sưu tập băng cassette khổng lồ mà anh ấy có. Tất cả những ban nhạc đó đều chơi như dở hơi – theo tiêu chuẩn âm nhạc, nhưng năng lượng và sự lôi cuốn của họ chắc chắn đã thu hút sự chú ý của tôi. Tình yêu của tôi với punk chỉ có lớn hơn chứ không có ít đi. 🙂
Sau đó, tôi chuyển đến Moscow để học đại học và nhanh chóng bắt đầu tham gia cộng đồng punk. Điều thu hút tôi một lần nữa không phải là bản thân âm nhạc, mà là những hoạt động xung quanh nó. Các ban nhạc đã tổ chức các sự kiện Food Not Bombs, nơi mọi người nấu ăn cho người vô gia cư để giúp họ sống sót, Critical Mass nơi mọi người lái xe đạp của họ theo nhóm lớn để thể hiện một cách thân thiện hơn với môi trường … Những điều này được coi là tiêu chuẩn trong nhiều quốc gia ngay bây giờ, nhưng hồi đó dĩ nhiên là chúng tôi toàn “bị ghét”, chẳng hiểu sao!
Anh có thể kể tên một vài Rock Metal Band mà anh thần tượng và ảnh hưởng nhiều đến phong cách của anh?
Về âm nhạc, tôi yêu thích cộng đồng nhạc punk của Nhật Bản và Phần Lan nhất!! Sự ồn ào và năng lượng thuần túy, thật tuyệt vời! Các ban nhạc như GAUZE hoặc OUTO từ Nhật Bản và những band như KAAOS, TERVEET KADET từ Phần Lan! Tôi còn nhớ lúc tôi chuyển hẳn tới Việt Nam, tôi đã tổ chức một buổi tiệc cho một người bạn Phần Lan của tôi và chúng tôi đã tổ chức một bữa tiệc bật youtube tại nhà. Vì vậy, cuối cùng tôi đã nhờ anh ấy dịch một trong những bài hát yêu thích của tôi, bởi vì ngày trước chúng tôi chỉ thưởng thức âm nhạc mà không biết bài đó nói về điều gì. Đó là bài “T.Tuho” của Terveet Kädet và hóa ra lời bài hát là như thế này:
You are my friend
And we are together
Total destruction!
Total destruction!!!
Tôi nghĩ rằng tôi yêu ban nhạc nhiều hơn kể từ đó! 😀
Thế còn ở quê hương của anh thì sao? Dòng nhạc Metal ở đó có phát triển không? Có band nào mà cộng đồng Metal Việt Nam có thể tham khảo?
Ở quê tôi mọi người thích những thứ… nhẹ nhàng êm ái hơn xíu, có một cộng đồng DIY nhỏ trong đó có một ban nhạc nổi bật mà tôi biết có tên là REPRESSION ATTACK. Họ chơi loại nhạc metalpunk tốc độ chậm kiểu như AMEBIX / INSTINCT OF SURVIVAL / AXEGRINDER và cũng tham gia biểu diễn cho một số ban nhạc DIY từ châu Âu khi họ lưu diễn xung quanh vì thị trấn nằm cách Moscow chỉ 200 km về phía nam (khoảng cách di chuyển “không vấn đề gì” theo tiêu chuẩn của Nga).
Vậy còn ở Việt Nam thì Metal Band nào anh thấy khoái nhất?
Nếu phải chọn metal, thì tôi muốn nói rằng DISGUSTED thật tuyệt vời và họ chơi live rất tốt. Từ những gì tôi đã nghe gần đây – GODFATHER và OBLITERATORS cũng rất tuyệt! Nếu không chỉ metal, thì cũng thật sự có rất nhiều các band khác.
Tôi rất bất ngờ với khả năng nói tiếng Việt của anh, anh đã học tiếng Việt từ bao giờ vậy? Anh thấy tiếng Việt có phải một ngôn ngữ phù hợp để thực hiện các ca khúc Metal?
Tôi đã học tiếng Việt từ Thắng Béo (LOL). Khi chúng tôi bắt đầu thực hiện các shows với Hanoi Scream Metal, anh ấy không thực sự nói được tiếng Anh, vì vậy tôi phải cải thiện kỹ năng của mình để có thể giao tiếp. Kết quả là anh ấy là người Việt Nam duy nhất có thể hiểu tiếng Việt của tôi và sau đó có thể dịch cho người khác.
Tôi không biết về ngôn ngữ của metal vì vốn tôi không phải là ca sĩ chuyên nghiệp, nhưng năm ngoái tôi đi dự đám cưới anh trai vợ và một trong những người chú trong gia đình đó đã hát karaoke một ca khúc rock, có thể là một bài của Da vàng, tôi không biết nữa … nhưng anh ấy đã làm điều đó quá tuyệt vời! Tôi đã quay một clip ngắn bằng điện thoại và thỉnh thoảng xem lại, giọng hát của anh ấy là HUYỀN THOẠI !!
Tôi được biết ngoài đảm nhiệm vị trí chơi Trống trong ban nhạc Cút Lộn, anh còn là một promoter tổ chức các show diễn metal tại Việt Nam, sau 1 thời gian hoạt động với vai trò này, anh thấy mình có “lãi” hay không?
Chà, đó là cách tôi đã tìm thấy rất nhiều người đam mê âm nhạc. Thật tuyệt khi có những người như vậy xung quanh bạn! Nhạc sĩ là những người tử tế nhất trên Trái đất (hoặc không).
Nếu anh được quyền chọn 01 một Metal Band nước ngoài đến Việt Nam biểu diễn để ăn mừng khi kết thúc đại dịch thì đó sẽ là cái tên nào?
Haha. Tôi chơi trong Cút Lộn, nên hãy nói là MUNICIPAL WASTE. Nếu được chơi cùng họ trong một villa có bể bơi nữa thì tuyệt!
