Hanoi Rock City khép lại năm 2020 bằng chuỗi sự kiện “Thập tử nhất sinh” – kỉ niệm 10 năm hoạt động của mình một cách không thể đáng nhớ hơn, để sẵn sàng bước sang năm 2021 hừng hực khí thế. Nhưng không ai có thể ngờ, sau chỉ chưa đầy một tháng họ đã phải đối mặt với lựa chọn “sinh tử”, hoặc đóng cửa hoàn toàn chờ đến khi hết sạch dịch bệnh và tìm một địa điểm mới, hoặc chấp nhận chịu lỗ hàng trăm triệu để duy trì thành quả của một thập kỉ vừa qua.
Thánh địa “Indie” đích thực của Hà Nội
Hanoi Rock City được thành lập từ năm 2010, bởi một nhóm các du học sinh từ Anh gồm: Đ.A (Võ Đức Anh), Hà Lê, Phú Phạm và Lizo Glennard, họ mong muốn tạo nên một không gian biểu diễn âm nhạc cho những nghệ sĩ không chuyên tại Hà Nội – giống như những không gian thường thấy ở bất kì thành phố nào tại Anh.
Ngay từ những ngày đầu, Hanoi Rock City đã được những nhà sáng lập định hình như một điểm giao thoa giữa nghệ thuật, văn hóa và âm nhạc. Từ nơi đây, những cái tên đầu tiên của cộng đồng indie Hà Nội, như Nu Voltage, Gỗ Lim, Mimetals,… bắt đầu có cho mình một không gian riêng để hoạt động và kết nối với những khán giả có cùng “tiếng nói” trong âm nhạc. Nhưng ở những năm đầu tiên, số lượng các ban nhạc Việt Nam biểu diễn tại đây là rất ít, chỉ từ 5-7 ban nhạc, với khán giả đa phần là người nước ngoài.
“Thời gian đầu vì mô hình này (sân khấu nhạc sống, với các ban nhạc không chuyên) vẫn còn lạ lẫm, nên chúng tôi có rất ít các khán giả Việt Nam. Nếu có thì thường là các bạn đi du học về, thích văn hóa nước ngoài: Metal, Hiphop… Những người nào phải thực sự đam mê âm nhạc và hơi dị dị một tí thì mới biết đến chỗ này.”, anh Đ.A – một trong những người sáng lập Hanoi Rock City chia sẻ.
Chỉ đến thời điểm 2015 – 2016, những tín hiệu tích cực bắt đầu xuất hiện khi các khán giả trẻ Việt Nam đã sẵn sàng trả tiền để đi xem những chương trình biểu diễn của những ban nhạc không chuyên. “Giá vé hồi đó cũng chỉ dừng ở mức khoảng 50 nghìn, hay chương trình nổi nhất lúc bấy giờ của thì mới có giá đến 100 nghìn.”
Dần dần những gương mặt mới xuất hiện, từ Ngọt, Thái Vũ, Kiên,… cho đến những ban nhạc đến từ miền Nam như Cá Hồi Hoang, Chillies. Các chương trình tại Hanoi Rock City ngày một thu hút lượng khán giả trẻ nhiều hơn. Họ đến với nơi đây không còn chỉ vì những nghệ sĩ mình yêu mến mà còn bị hấp dẫn bởi văn hóa nghe “nhạc sống”, nơi mà khoảng cách giữa nghệ sĩ với khán giả, giữa khán giả với khán giả, được thu hẹp đến mức tối đa. Đây cũng là nơi để những người yêu thích âm nhạc tìm kiếm những cái tên mới cho kho tàng âm nhạc của riêng mình, nhiều thế hệ nghệ sĩ mới được phát hiện tại nơi đây như Hồ Trâm Anh, Võ Thanh Vân, Mạc & The Odd Stones,… hay những nghệ sĩ/ban nhạc từ Sài Gòn như The Flob, Tùng,… cũng được giới thiệu đến khán giả Hà Nội thông qua những đêm diễn tại Hanoi Rock City.
Năm 2020, Hanoi Rock City kỉ niệm 10 năm thành lập, với chuỗi sự kiện “Thập tử nhất sinh” kéo dài suốt một tháng, quy tụ sự góp mặt của gần 40 ban nhạc/nghệ sĩ từ khắp mọi miền đất nước, với những cái tên đình đám như: Hà Lê, Ngọt, Cá Hồi Hoang, Chillies, Những Đứa Trẻ,… Sinh nhật 10 năm đầy ấn tượng này càng khẳng định tầm ảnh hưởng không thể thay thế của Hanoi Rock City đối với cộng đồng indie cả nước.
Người ta gọi HRC là “Hanoi Indie Venue”, không phải chỉ vì nơi đây là cái nôi của giới “indie” Hà Nội, mà còn bởi venue này hoạt động “độc lập” một cách đúng nghĩa, tức là tự nuôi sống được chính mình và tự chủ về mặt tài chính.
“Chúng tôi cũng rất may mắn nhận được nhiều sự giúp đỡ từ các nghệ sĩ, các đối tác và những bạn bè thân thiết, nhưng về mặt tài chính thì HRC trong 10 năm qua đã hoàn toàn có thể tự sống được trên đôi chân của mình.”, anh Đ.A chia sẻ một cách đầy tự hào nhưng một thoáng ngập ngừng anh nói thêm, “Cho đến khi Covid-19 xuất hiện.”
Covid-19 và thời điểm “tuyệt vọng” nhất trong suốt 10 năm hoạt động
“Thực sự là rất khó khăn. Một năm vừa rồi (năm 2020) chúng tôi đã phải đóng cửa đến 3 lần, tổng cộng là 6 tháng tất cả. Dù ngay từ khi bắt đầu, tôi đã xác định mình mở ra HRC là vì đam mê của mình, mình sẽ bỏ công sức ra làm không công để được niềm vui và góp một phần cho sự phát triển của cộng đồng. Trước đó cũng có phải bỏ tiền túi ra để bù lỗ cho những thời điểm vắng khách, không vấn đề gì cả, nhưng nếu phải dừng hoạt động hoàn toàn trong một khoảng thời gian kéo dài thì lại là một chuyện khác, mọi thứ thực sự quá căng thẳng. Mỗi tháng “đóng băng” như vậy chúng tôi có thể mất đến cả trăm triệu cho tiền nhà và các chi phí cố định khác.”
Bằng nhiều sự hỗ trợ, cùng với thành công của sự kiện “Thập tử nhất sinh” diễn ra vào cuối năm, dường như phần nào giúp Đ.A và các cộng sự của mình tại Hanoi Rock City được hồi phục và có động lực để vượt qua những khó khăn của năm 2020. Nhưng một lần nữa làn sóng Covid-19 thứ 3 tại Việt Nam bất ngờ ập đến, đúng vào lúc họ đang chuẩn bị hoạt động “hết công suất” trước khi kì nghỉ Tết cổ truyền bắt đầu. Một loạt các sự kiện đã được bán vé trước đó như “Tùng & Hà Nội”, “Thoại 004 live at HRC”,… đều phải tạm hoãn trước mối lo về dịch bệnh.
Không ai có thể ngờ, chỉ chưa đầy một tháng sau cột mốc 10 năm rực rỡ ấy, người đứng đầu Hanoi Rock City đã phải đối mặt với lựa chọn “sinh tử” cho đứa con tinh thần của mình, hoặc đóng cửa hoàn toàn chờ đến khi hết sạch dịch bệnh và tìm một địa điểm mới, hoặc chấp nhận chịu lỗ hàng trăm triệu để duy trì thành quả của một thập kỉ vừa qua.
“Thực sự là lúc đó tôi cảm thấy mình khá là tuyệt vọng!”, Đ.A nghẹn ngào. “Trong vòng 10 năm nay thì đợt Tết vừa rồi có thể nói là lần mà tôi cảm thấy tuyệt vọng nhất!”.
“Về lý thuyết mà nói thì những chương trình đó của chúng tôi không bắt buộc phải hủy, vì khi đó chưa có lệnh cấm nào từ chính quyền. Nhưng cá nhân tôi cũng đắn đo rất nhiều, nhưng rồi vẫn quyết định tạm dừng hoạt động một lần nữa. Có thể mình vẫn cố được nhưng mình cũng nghĩ đến uy tín của HRC, cũng như nghĩ cho cộng đồng. Mình cố chạy được một show, nhưng lỡ may chỉ cần một người nhiễm bệnh trong số những người đến tham dự thì câu chuyện sẽ đi theo một hướng rất xấu. Những gì mình cố gắng trong vòng 10 năm có thể bị vứt ra cửa sổ trong một ngày.”
Chấp nhận một lần nữa tạm dừng hoạt động, Hanoi Rock City mở đầu năm 2021 bằng hơn một tháng “không làm gì”. May mắn là những hy sinh của họ đã phần nào được đền đáp xứng đáng khi các sự kiện âm nhạc cuối cùng đã được trở lại từ tháng 3, sau khi dịch bệnh nhanh chóng được kiểm soát trên khắp cả nước. Hanoi Rock City lại nhanh chóng đi đầu để trở lại mạnh mẽ trong sự mong mỏi chờ đợi của khán giả Hà Nội.
“Mở Bát Show”, sự kiện âm nhạc đầu tiên của cộng đồng Indie sau làn sóng dịch Covid-19 thứ 3 đánh dấu sự trở lại của các chương trình “nhạc sống”. Những show diễn phải tạm hoãn trước đó cũng lần lượt trở lại để thực hiện lời hứa với khán giả.
Sau tổng cộng 3 lần chơi “ú òa” cùng Covid-19, tâm trạng của Đ.A lúc này chỉ có thể diễn tả bằng cụm từ “không đau vì quá đau”. “Giờ thì cái gì đến thì đến, sống thì sống mà chết thì chết thôi! Bây giờ cũng không hốt hoảng được nữa rồi!”, Đ.A nói bằng một giọng điệu bình thản.
“Đợt vừa rồi nói là tuyệt vọng như thế, nhưng thực ra sau đó tôi lại không cảm thấy buồn chán gì nhiều. Mình đã chạy được 10 năm rồi. Xong được một cái sinh nhật 10 năm với hơn bốn mươi ban nhạc trong Nam, ngoài Bắc, đối với tôi như vậy là “mission complete” rồi, giờ có thể là lúc để tôi chuẩn bị cho những ý tưởng mới.”
“Chưa bao giờ tôi thấy lạc quan như lúc này!”
Trải qua những cung bậc cảm xúc từ đỉnh điểm của sự hạnh phúc cho đến những khoảnh khắc tuyệt vọng nhất, vài tháng ngắn ngủi vừa qua đã mang đến cho Đức Anh và Hanoi Rock City những thái cực đối lập đến cùng cực, nhưng sau cùng điều mà Đ.A đúc kết sau quãng thời gian ấy, lại chính là những tín hiệu đáng mừng về sự phát triển của cộng đồng indie Việt Nam ở thời điểm hiện tại.
“Rất lạc quan! Rất đa dạng! Rất phong phú! Rất nhiều nghệ sĩ mới và đặc biệt là rất nhiều người nghe! Chưa bao giờ tôi thấy lạc quan như lúc này!”, Đ.A hào hứng nhận định bằng một loạt từ “rất”.
Theo anh Đ.A, dấu hiệu lạc quan đặc biệt đến từ sự xuất hiện của những nghệ sĩ mới trên khắp cả nước, với tần suất ra mắt sản phẩm dày đặc. Có thể kể ra vài cái tên tiêu biểu như Mèow Lạc, Abyxx, Minh Tốc & Lam,… đến từ miền Bắc, hay Thoại 004, KLAF, Raditori,… đại diện cho miền Nam. “Số lượng sản phẩm của các bạn tạo ra đã rất nhiều và đa dạng, những sản phẩm ấy có đáp ứng được yêu cầu về chất lượng hay không thì còn cần thời gian trả lời, nhưng mâm cơm bây giờ đã có rất nhiều món ăn để khán giả lựa chọn. Đó là điều rất đáng mừng!”
Cũng theo anh Đức Anh, tương lai của nhạc sống có tín hiệu rất tốt do số lượng người nghe – những người trực tiếp đánh giá các sản phẩm âm nhạc từ các nghệ sĩ đã nhiều hơn rất nhiều và rất chịu khó thử và tiếp nhận những sản phẩm mới. “Quan trọng nhất là tín hiệu từ khán giả đang rất tốt. Nghệ sĩ chỉ cần có sản phẩm tốt là sẽ có người nghe, những sản phẩm âm nhạc chất lượng sẽ nhận được những phản hồi tích cực từ khán giả. Điều này khác hoàn toàn so với trước đây khi thói quen nghe nhạc sống và các công nghệ đưa người nghe đến âm nhạc không phổ biến như bây giờ.”. – Founder của Hanoi Rock City nhận định.
Cuối cùng, khi được hỏi về mong muốn của mình trong năm 2021 – như một truyền thống của những cuộc nói chuyện đầu năm, Đ.A không mất quá một giây để đưa ra câu trả lời của mình:”Không Covid! Tôi chỉ cần không có Covid thôi là mọi thứ sẽ “tươi” ngay!”.
